آزمایشگاه پسماند

پسماند

کلمة پسماند،  به  تمام موادی که بجز فراورده‌های اصلی در یک فرایند تولید می‌شوند، اتلاق میگردد. بنابراین، موادمختلف اعم از گاز، مایع و جامد در این تعریف میگنجند. مدیریت مطلوب انبوه انواع زباله‌های شهری و صنعتی که روز به روز به مقدار آن افزوده  میگردد، به خصوص از منظر زیست محیطی و بهداشتی در تمامی کشورها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. افزایش روز افزون جمعیت نیز عاملی است که اهمیت این مساله را دو چندان نموده است. 

در این میان، روشهای بازیافت و راههای کاهش پسماند تولید شده، دو مولفه اصلی هستند که میتوانند در رفع معضلات ناشی از انباشت پسماند راه گشا باشند. اقدامات مربوط به مدیریت پسماندها در گذشته، تنها بر تصفیة پسماند تولید شده  متمرکز بوده است و تلاش‌ها تنها  صرف طراحی سیستمهای تصفیه پسماند و نصب دستگاههای کنترل آلودگی میشد، تا از آلودگی محیط زیست ممانعت کند. اما به تازگی، فلسفة نوینی بر پایه پیشگیری از تولید پسماند و کاهش آن شکل گرفته است. در این استراتژی، علاوه بر بازیافت پسماند و بازگرداندن آن‌ها طی چرخه بازیافت، مکانیسم‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که پسماند کمتری تولید گردد و حتی المقدور، محصولات فرعی که طی یک پروسه تولید میشوند، یا خود قابل استفاده در یک فرایند دیگر باشند، و یا راندمان بیشتری در مسیر بازیافت داشته باشند.   

پسماند شهری

بی‌توجهی به امر جمع آوری و دفع مواد زاید جامد در جامعه امروزی به علت کمیت و کیفیت گوناگون مواد، توسعه بی‌رویه شهرها، محدودیت‌های وضع شده برای خدمات عمومی در شهرهای بزرگ وعدم تکنولوژی مناسب باعث  ایجاد مشکلات ویژه‌ای شده است که رفع آن‌ها از طریق هماهنگی علم و تجربه درچارچوب یک مدیریت صحیح امکان پذیراست. برای ارزیابی و برگزیدن سیستم حمل و نقل و لوازم مورد نیاز مواد زائد جامد از جمله مدیریت، برنامه ریزی و طرح‌های جمع آوری زباله، پی بردن به ترکیبات زباله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.  
ارزیابی نوع زباله و امکان احتراق، دفن یا تهیه کمپوست از آن با توجه به ترکیبات فیزیکی و شیمیایی زباله موضوع مهمی است که بدین ترتیب باید به آن توجه خاص شود. کیفیت کمپوست به ترکیب شیمیایی و اندازه موادی که برای تهیه آن بکارمی رود بستگی دارد.   
همچنین بکارگیری روش‌های تهیه بیوکمپوست از زائدات تفکیک شده از مبدا میوه و تره بار و زائدات سبز از استراتژی‌های بکارگرفته شده در زمینه بازیافت مواد قابل کمپوست در چارچوب برنامه‌های تولید زباله کمتر موردتوجه قرار گرفته است.  
محققان معتقدند، کمپوست تهیه شده از زائدات مخلوط شهری به سبب داشتن عناصر سنگین زیاد، ایجادآلودگی‌های زیست محیطی و اقتصادی و همچنین‌عدم وجود سیستم آن مدت زمانی است که منسوخ شده اعلام گردیده است. کشورهایی مانند آلمان، اتریش، هلند، سوئیس و فرانسه کارخانه‌های تهیه کمپوست از زائدات مخلوط شهری را به حالت تعلیق درآورده و یا در مراحل تبدیل آن‌ها به تهیه کمپوست از زائدات گیاهی جدا شده از مبدا هستند. تولید گاز متان از زائدات میوه و سبزی نوعی دیگر از روش تصفیه آن‌ها است. نتیجه تحقیقات نشان داده است، که زائدات سوپرمارکت‌های غذایی باعث تولید ۶۴/۰ مترمکعب بیوگاز در هر کیلوگرم ماده جامد شده است.